สุขภาพจิตคืออะไร คือ... สภาพใจที่เป็นสุขสามารถดำเนินชีวิต ได้อย่างมีความสุข สภาพจิตใจจะมีความสมบูรณ์เพียงไร ดูได้จากสมรรถภาพของจิตใจ ซึ่งได้แก่ความสามารถเรื่องต่อไปนี้
การกระชับมิตร หมายถึง ความสามารถในการผูกมิตรและรักษาความเป็นมิตรนั้นไว้ รวมทั้งความสามารถในการอยู่ร่วมกับผู้อื่นได้อย่างราบรื่นและเป็นสุข
พิชิตอุปสรรค หมายถึง ความสามารถในการแก้ปัญหา และปรับตัวให้อยู่ได้ หรือก่อให้เกิดประโยชน์ได้ท่ามกลางความเป็นอยู่ และความเปลี่ยนแปลงของสภาพสังคม
รู้จักพอ หมายถึง ความสามารถในการทำใจให้ยอมรับในสิ่งที่อยากได้อยากเป็น เท่าที่เป็นอยู่จริง ได้ด้วยความสบายใจ
สาเหตุที่สุขภาพจิตไม่ดี
สุขภาพร่างกายไม่ดี
เศรษฐกิจไม่ดี
คู่สมรสมีทัศนะไม่ตรงกัน
การประกอบอาชีพล้มเหลว
ปัญหาจากระบบงาน
สังคมและสิ่งแวดล้อม
ความประทับใจในวัยเยาว์
ลักษณะผู้มีสุขภาพจิตดี
มีเป้าหมายที่ดี และเป็นไปได้
นิสัยร่าเริง
สุขภาพดี
ปรับตนเองได้
จะป้องกันปัญหาสุขภาพจิตอย่างไร เริ่มได้ทุกช่วงวัยของชีวิต
ชีวิตคู่...ต้องรู้เขารู้เรา เพื่อประสานความผูกพัน
ระยะตั้งครรภ์...ต้องฝากครรภ์ครบทุกครั้งและปฏิบัติตามคำแนะนำ
วัยเด็ก....พ่อแม่ต้องให้ความรักอย่างเพียงพอสม่ำเสมอให้ความรู้ และเอาใจใส่อย่างถูกต้อง
วัยผู้ใหญ่....เป็นวัยประกอบอาชีพ สร้างครอบครัว การป้องกัน ต้องมีเวลาพักผ่อน มีงานอดิเรกที่ตัวเองชอบ ฟังเทศน์ ฝึกจิตให้สงบ บริหารจิตให้เข้มแข็ง
วัยสูงอายุ...เป็นวัยที่มีการเปลี่ยนแปลงที่กระทันหันทั้งร่างกาย การงาน
การปฏิบัติตัว
ยอมรับสภาพ
ทำจิตใจให้เบิกบานอยู่เสมอ
ทำตนให้บุตรหลานศรัทธา
ร่วมกิจกรรมของชุมชน
ไม่ถือเอาการแสดงของคนรอบข้างเป็นอารมณ์
คุณค่าของการเป็นผู้สูงอายุคือการให้
การช่วยแก้ปัญหาหรือลดความเครียด
พูดคุยเป็นเพื่อน
ไต่ถามทุกข์ สุข
สังเกตสีหน้า ท่าทาง ผิดจากที่เคยพบหรือไม่
ให้เล่าถึงปัญหา และสาเหตุ
รับฟังอย่างตั้งใจ อบอุ่น เช่น มองหน้าผู้พูด พยักหน้ายิ้มให้กำลังใจ
จำแนกปัญหา โดยแยกเป็นปัญหาหลัก และปัญหาย่อย
ช่วยค้นหาปัญหาที่ทำให้ไม่สบายใจ หาแนวทางแก้ไข และเลือกใช้วิธีการที่เหมาะสมด้วยตนเองจะช่วยให้ลดความเครียดได้
การฝึกตนเพื่อให้มีความสุข
ฝึกตนให้มีความสุขุม เยือกเย็น
แก้ปัญหาด้วยตนเอง
ฝึกรับฟังความคิดเห็นจากผู้อื่นด้วยใจเป็นกลาง
ฝึกเป็นคนอดทน อดกลั้น
ยอมรับสภาพความเป็นจริงของตน
รู้จักสถานการณ์ ยืดหยุ่นได้
ทำงานให้เป็นประโยชน์ทั้งต่อตนเอง และผู้อื่นเสมอ
มีอารมณ์ขัน มองโลกในแง่ดี
พักผ่อนเมื่อรู้ว่าตัวเองเครียด
ทำใจให้สงบ ปล่อยวาง ตามโอกาสที่อำนวย
" สุขภาพจิตดีต้องเริ่มที่ตัวเองก่อน และขยายไปสู้บุคคลอื่นอย่างมีสติ "
